Thứ Ba, 24 tháng 3, 2020

Người tín hữu Công giáo có được tham gia vào chính trị? Bài viết cho 3 phút Docat (7/3/2020)


Người tín hữu Công giáo có được tham gia vào chính trị?  Đây làm một câu hỏi của nhiều người trẻ khi vừa bước vào đời. Giáo huấn của Hội thánh có hướng dẫn gì cho chúng ta về điều này?

Từ “chính trị” được hiểu theo hai cách khác nhau. Theo nghĩa hẹp, chính trị bao gồm những hoạt động nhằm thi hành quyền bính trong cộng đồng dân sự. Làm chính trị là tìm cách nắm giữ quyền hành để giải quyết những vấn đề kinh tế, chính trị và xã hội của một quốc gia. Các nhà chính trị hoạt động trong một tổ chức chính trị (gọi là đảng phái) có cương lĩnh và luật lệ riêng. Khi đã nắm quyền bính trong tay, họ tạo ra bộ máy chính quyền để tổ chức quản lý xã hội theo quan điểm của mình. Như vậy, chính trị theo nghĩa hẹp là một lĩnh vực mà không phải ai cũng có khả năng và điều kiện để tham gia.

Theo nghĩa rộng hơn, chính trị bao gồm mọi hoạt động nhằm đạt tới lợi ích chung, nhằm bảo đảm cho những mối tương quan xã hội được tiến hành trong sự tôn trọng quyền tự do và bình đẳng của tất cả mọi người trong cộng đồng dân sự. Với cách hiểu này, trong cương vị của mình mỗi cá nhân một cộng đồng dân sự đều “làm chính trị”, cho dù có ý thức về điều ấy hay không

Hướng dẫn của Giáo hội cho chúng ta rất rõ ràng. Tín hữu Công giáo không chỉ được quyền, mà còn có trách nhiệm tham gia vào đời sống chính trị “miễn là phù hợp với những đòi hỏi của đạo lý và đời sống Ki-tô giáo”. Điều này bao gồm cả nghĩa hẹp của từ “chính trị”, tức là tham gia vào chính quyền, với điều kiện chính quyền ấy phải hoạt động dựa trên nền tảng “công ích” - được định nghĩa theo Công đồng Vatican II với 3 yếu tố: tôn trọng nhân vị đúng nghĩa; đòi hỏi sự thịnh vượng xã hội và phát triển; và mang lại hòa bình, theo nghĩa “sự vững chắc và an toàn của một trật tự chính đáng”.
------------
Tham khảo
3.   Giáo huấn của Hội thánh về chính trị - Thời sự Thần học số 87, tr. 160 đến 184

Vì sao Giáo hội Công giáo quan tâm quá nhiều đến chính trị? Bài viết cho 3 phút Docat (8/3/2020)


Vì sao Giáo hội Công giáo quan tâm quá nhiều đến chính trị? Đó là câu hỏi thường được đặt ra cho những người không chia sẻ đức tin Công giáo. Vậy quan điểm chính thức của Giáo hội về việc này là thế nào?

Cần khẳng định rằng Giáo hội không nhắm đến quyền bính chính trị. Sứ mạng của Giáo hội trên trần thế là loan báo Tin Mừng của Chúa Giê Su cho toàn thể nhân loại. Giáo hội nhắm đến việc xây dựng một xã hội nơi phẩm giá của mỗi người được tôn trọng, nơi mối quan hệ giữa các cá nhân được xây dựng trên nền tảng của tình huynh đệ, của bình đẳng, sự thật và tự do.

Với sứ mạng trên, Giáo hội quan tâm đến mọi khía cạnh của đời sống con người, kể cả chính trị. Giáo hội nhìn nhận sự cần thiết của quyền bính chính trị để đảm bảo cuộc sống trật tự yên ổn của cộng đồng trong việc kiếm tìm công ích. Giáo hội nhắc nhở các tín hữu về nghĩa vụ yêu mến tổ quốc, phục tùng chính quyền, và thực thi đầy đủ quyền bầu cử và nộp thuế.

Bên cạnh đó, GH cũng đòi hỏi ở nhà cầm quyền trách nhiệm mưu cầu công ích cho mọi người. Giáo hội không chấp nhận việc sử dụng các các phương tiện trái ngược với luân lý, những thủ đoạn gian dối trong thực thi quyền lực để quản lý xã hội. Người tín hữu Công giáo được kêu gọi tham gia vào đời sống chính trị như một phương cách để để thực hành niềm tin Kitô giáo của mình trong thực tại trần thế.

Sự quan tâm của Giáo hội Công giáo đến chính trị không phải là để thay thế hay dẫm chân lên những hoạt động của chính quyền, mà nhằm cung cấp nền tảng luân lý cho mọi hoạt động trong xã hội, trong đó có chính trị. Như Đức Bênêđictô XVI đã nhấn mạnh, "Giáo hội không thể cũng như không nên nhúng tay vào bộ máy chính trị để thực hiện một xã hội công bình hơn. Nhưng Giáo hội cũng không thể để đứng bên lề cuộc đấu tranh cho công bình xã hội."

(387 từ)
----------------
Tham khảo: Thời sự Thần học số 87, chuyên đề về Thần học chính trị.



Tự do cá nhân và công ích - Bài viết cho 3 phút Docat (25/3/2020)

Tôn trọng quyền tự do của người dân được cho là một trong những nguyên nhân khiến chính phủ nhiều nước phương Tây chậm trễ trong việc ngăn chặn bùng phát của COVID-19. Giờ đây trước các diễn biến khó lường của cơn đại dịch, nhiều người đang tự hỏi đâu là giới hạn của quyền tự do cá nhân, xét trong mối quan hệ với công ích?
Cần khẳng định giáo lý của đạo Công giáo thừa nhận tự do như là một giá trị căn bản của mỗi cá nhân với tư cách là một nhân vị. Tự do là điều đặt con người lên trên hết các loài và làm cho họ giống với hình ảnh Thượng đế hơn. Đó là một quyền cơ bản của mỗi người mà không ai có quyền ngăn cản hoặc hạn chế. Tước bỏ quyền tự do cá nhân sẽ làm cho mỗi người mất đi tính độc đáo, khiến họ không còn khả năng đưa ra những lựa chọn riêng và chịu trách nhiệm về những hành động của chính mình. Điều này giải thích vì sao chính phủ các nước khá cân nhắc khi đưa ra những quyết định hạn chế quyền tự do đi lại của người dân, phần nào dẫn đến phản ứng chậm trễ như đã thấy.
Nhưng quyền tự do cá nhân không có nghĩa là ai muốn làm gì thì làm. Là những thành viên của một cộng đồng, từng hành động của mỗi chúng ta đều có tác động đến mọi người khác - tích cực hoặc tiêu cực. Thói quen ăn thịt động vật hoang dã và thiếu ý thức vệ sinh công cộng của người Trung Quốc được cho là đã biến Vũ Hán thành tâm chấn đầu tiên của cơn đại dịch toàn cầu. Ở Hàn quốc, do không ý thức được khả năng lây lan của Coronavirus, việc tự do đi lại và hành đạo của các thành viên giáo phái Tân Thiên Địa làm cho dịch bùng phát trên cả nước. Trong những trường hợp này, chính phủ các nước có quyền và cần phải đưa ra những biện pháp hạn chế quyền tự do cá nhân để bảo đảm lợi ích chung của toàn xã hội.
Tìm được sự cân bằng giữa tự do cá nhân và công ích, đặt công ích làm nguyên tắc nền tảng hướng dẫn mọi hành động trong đời sống là đòi hỏi của giáo hội đối với mỗi tín hữu, và là cách thức mà mỗi người chúng ta có thể sống Tin Mừng trong thực tại trần thế./.
(437 từ)